Okulların yaz tatiline girdiği bu günlerde Kanada eğitim sistemine dair bazı bilgiler paylaşmak istiyorum. Türkiye'de on altı yıl özel okullarda okul müdürlüğü de dahil farklı pozisyonlarda görev yapmış olan bir eğitimci ve aynı zamanda bir veli olarak Kanada devlet eğitim sistemiyle ilgili oldukça pozitif düşüncelere sahip olduğumu söyleyebilirim. 2017 yılı sonlarında ilk izlenimlerime ilişkin yazdığım ve detaylı bilgiler de içeren yazıya bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
Kanada eğitim sistemini farklı kılan özelliklerden biri okulların büyük oranda yerel otoriteler tarafından yönetiliyor olması. Okulların finansmanını bazı federal ödenekler dışında eyaletler sağlıyor. Her eyaletin kendi eğitim bakanlığı var. Bu bakanlıklar eğitime ayrılan eyalet ve federal ödeneklerin nasıl kullanılacağı, öğretmenlerin sertifikasyonu, ders kitapları ve kütüphane hizmetleri ve zorunlu eğitim yaşı gibi eğitim politikalarına karar veriyorlar. Bu yapının içinde bulunan yerel otoriteler de bölgelerinde bulunan okulların yönetimlerini sağlıyorlar. Her eyalet kendi içinde bölgelere ayrılıyor. Bu bölgelerde bulunan kurullar öğretim politikalarına karar veriyorlar, öğretmen istihdamı yapıyorlar ve okullara gerekli ekipmanları satın alıyorlar. Çoğu okulun veli danışma konseyi bulunuyor ve bu konseyler bilgisayar, güvenlik kamerası, oyun parkı ekipmanı ve özel eğitim ihtiyacı olan çocuklar için okul servislerinin alınması için finansal kaynak yaratmak için çeşitli çalışmalar yapıyorlar.
Eğitim sistemi üç aşamadan oluşuyor. İlköğretim (elementary), ortaöğretim (secondary) ve yükseköğretim (post-secondary). Hangi sınıf seviyesinin hangi aşamaya dahil olduğu eyaletlere göre farklılık gösterebiliyor. Zorunlu eğitim yaşı Manitoba, Ontario ve New Brunswick eyaletlerinde 18 ya da lise diploması alınan yaş. Bu üç eyaletin dışında zorunlu eğitim yaşı 16.
Tarihler bölgelere göre değişiklik göstermekle beraber okullar genel olarak Eylül başında açılıyor ve Haziran sonunda kapanıyor. Yani yaz tatili süresi 2 ay. Kanada genelinde toplam 190 gün okula gidiliyor ve yıl içindeki tatil günleri birbirinden farklı olabiliyor. Sıradan bir okul gününde 5 ya da 6 ders oluyor; anaokulunda gün daha kısa sürebiliyor.
Eğitim devlet okullarında ilköğretim ve ortaöğretim kademelerinde ücretsiz. Uluslararası öğrenci statüsünde gelinince ilk ve ortaöğretim yıllık ücretleri $9,500-$14,000 dolar civarında oluyor. Özel ya da bağımsız okulların ücretleri $65,000'a kadar çıkabiliyor.
Kanadalı öğrenciler OECD ve PISA değerlendirmelerinde okuma, matematik ve fen alanlarında oldukça yüksek akademik performans gösteriyorlar. Eğitim sistemi akademik becerilerin yanı sıra aktif katılıma ve uygulamaya dayalı becerilerin de gelişimini hedefliyor.
Öğrencilerin liseden mezun olunca eğitim anlamında farklı seçenekleri var:
Kolej, üniversite ya da teknik enstitülere gidebiliyorlar.
Diploma ya da sertifika kurslarına katılabiliyorlar.
Bir yükseköğretim kurumunda başlayıp bir diğerine transfer olabiliyorlar.
Yükseköğrenim konusunda seçenekler çok fazla. Her yükseköğretim kurumunun kabul şartları birbirinden farklı. Tek bir ulusal sınav yok. Liseden sonraki eğitim paralı ama kalıcı oturum izni olan ya da Kanada vatandaşı olan öğrenciler uluslararası öğrencilerden neredeyse yarı yarıya daha az ücret ödüyorlar.
Kolej ve üniversite sömestr ve tatil zamanları genelde şu şekilde:
İlk sömestr: Eylül başı- Aralık ortası
Tatil: Aralık ortası-Ocak başı
İkinci sömestr: Ocak başı-Mayıs başı
Yaz tatili: Mayıs-Ağustos arası
İlk ve ortaöğretim yaşındaki uluslararası öğrencilere ilişkin bazı önemli bilgiler:
Kalıcı oturum izni olmayan ya da Kanada vatandaşı olmayan bir öğrencinin devletin sunduğu eğitimden ücretsiz faydalanabilmesi sadece bu şartlarda mümkün olabilir:
(Bu şartlar Ontario eyaleti için geçerlidir.)
Değişim programları (Kanada'dan bir öğrenci de aynı zamanda ücretsiz olarak Kanada dışında okuyor olmalı)
Askeri ya da diplomatik görev için gelen kişilerin çocukları
Geçici oturum izni (TRP) ile Kanada'da bulunan kişilerin çocukları (ziyaretçi vizesiyle karıştırılmasın)
İltica başvurusunda bulunmuş olan ya da başvurusu kabul edilmiş olan kişilerin çocukları
Kalıcı oturum izni başvurusunda bulunmuş olan kişilerin çocukları
Çalışma izni bulunan ya da çalışma izni başvurusu yapmış olan kişilerin çocukları
Ontario'da öğrenim izni olan ve bir kolej ya da üniversitede tam zamanlı öğrenim gören kişilerin çocukları
Uluslararası öğrencilere eşlik eden ebeveynler Kanada'ya ziyaretçi vizesiyle kabul edilirler. Kanada'da ziyaretçi vizesiyle bulunan kişiler çalışamazlar. Öğrenim izinleri yoksa 6 aydan uzun süreli eğitim alamazlar - bunun için kendileri için de öğrenim izni başvurusu yapmaları gerekir.
Kanada'da lise okuyan uluslararası öğrencilerin kolej ya da üniversitelere 'direkt' kabul edildiği gibi doğru olmayan bilgilendirmeler yapılabilmektedir. Öğrencinin Kanada'da istediği okula gitmesi için liseyi Kanada'da okuması gibi bir ön şart bulunmamaktadır. Gitmek istediği okulun ve bölümün kabul şartlarını yerine getiren ve öğrenim izni alabilen herkes Kanada'da yükseköğrenim görebilir.
Sorularınız için info@northernpathways.ca adresinden temasa geçebilirsiniz.
Comments